[su_quote]Ngũ Đại Hồ là tập hợp của 5 hồ lớn, theo thứ tự độ lớn diện tích, tên từng hồ lần lượt là Superior, Huron, Michigan, Erie, và Ontario. Đây thực tế là 5 hồ nước nằm bên trong một khu vực gọi là Lòng chảo Ngũ Đại Hồ.[/su_quote]
Ngũ Đại Hồ, tên gọi tiếng Anh là “The Great Lakes”, là tên gọi của một nhóm gồm 5 hồ nước lớn nằm ở khu vực biên giới Canada và Hoa Kỳ, và đây là hệ thống hồ nước ngọt lớn ngọt lớn nhất thế giới hiện nay. Hôm nay, mời các bạn cùng Be The Betters tìm hiểu về nhóm 5 hồ nước độc đáo ở Bắc Mỹ này nhé!
1. Quy mô Ngũ Đại Hồ và những con số đứng đầu
Xét về độ lớn, Ngũ Đại Hồ xứng đáng với hạng nhất khi con số tổng diện tích của 5 hồ nước cộng lại là 244.106 km vuông. Xét về sức chứa, Ngũ Đại Hồ chỉ xếp sau hồ Baikal của Nga, với tổng thể tích lên đến 22.671 km khối, thể tích của hồ Baikal là 23.615 km khối nước.
Ngũ Đại Hồ là tập hợp của 5 hồ lớn, theo thứ tự độ lớn diện tích, tên từng hồ lần lượt là Superior, Huron, Michigan, Erie, và Ontario. Diện tích của 5 hồ này đều nằm trong top 15 hồ lớn nhất thế giới, hồ Superior xếp hạng 2, hồ Huron xếp hạng 4, hồ Michigan xếp hạng 5, hồ Erie xếp hạng 11, và hồ Ontario xếp hạng 13.
Dưới đây là bảng thông tin chi tiết về kích thước từng hồ:
| Hồ | Hồ Superior | Hồ Huron | Hồ Michigan | Hồ Erie | Hồ Ontario |
| Diện tích bề mặt | 82.400 km² | 59.600 km² | 58.000 km² | 25.700 km² | 19.500 km² |
| Thể tích nước | 12.000 km³ | 3.540 km³ | 4.900 km³ | 480 km³ | 1.640 km³ |
| Độ sâu trung bình | 147 m | 59 m | 85 m | 19 m | 86 m |
| Độ sâu nhất | 406 m | 230 m | 281 m | 64 m | 244 m |
2. Những thuật gợi nhớ thú vị dành cho Ngũ Đại Hồ
Với Ngũ Đại Hồ, có vài cách gọi tên thú vị mà người dân địa phương thường hay dùng để diễn tả khi nhắc đến 5 hồ này. Nếu để ý, các bạn có thể thấy, 5 chữ cái đầu trong tên của 5 hồ này có thể xếp thành chữ HOMES (nghĩa là “những ngôi nhà”), tức là Huron, Ontario, Michigan, Erie và Superior.
Có một cách chơi chữ khác cũng thường hay sử dụng, đó là sắp xếp các hồ từ phía tây sang đông, cũng lấy các chữ cái đầu của 5 hồ và đặt thành câu. Ví dụ như, Sister Mary Hates Ecumenical Overtures (“Xơ Maria ghét những ca khúc khởi đầu của nhà thờ”) hay She Made Harry Eat Onions (“Bà ấy bắt Harry phải ăn hành”).
3. Nguồn gốc đặt tên của Ngũ Đại Hồ
Hồ Huron
Tên Huron được đặt tên bởi những nhà thám hiểm người Pháp đầu tiên đặt chân đến nơi đây, và cái tên này xuất phát từ những cư dân sinh sống khu vực quanh hồ, còn gọi là người Wyandot (hoặc là người “Hurons”). Người Wyandot ban đầu gọi hồ bằng tên Karegnondi, từ này đã được dịch thành nhiều nghĩa khác nhau như là “Biển nước ngọt”, “Hồ của Hurons”, hoặc đơn giản chỉ là “hồ”.
Hồ Ontario
Ontario là từ của người Wyandot, từ gốc ban đầu là Ontarí’io, có nghĩa là “hồ nước sáng”.
Hồ Michigan
Michigan là một từ trong tiếng Ojibwe, xuất phát từ Mishi-gami, nghĩa là “nước lớn” hoặc “hồ lớn”.
Hồ Erie
Xuất phát từ bộ tộc Erie, tên Erie là một dạng rút gọn của từ “Erielhonan”, trong tiếng Iroquoian có nghĩa là “đuôi dài”.
Hồ Superior
Đây là một thuật ngữ tiếng Pháp “lac supérieur” được dịch sang tiếng Anh, có nghĩa là “hồ nằm phía trên”, đề cập đến vị trí của nó nằm ở phía trên cùng của 4 hồ còn lại. Người Ojibwe, một bộ tộc bản địa ở Bắc Mỹ, gọi Superior với cái tên khác là Gichi-gami (trong tiếng Ojibwe thì Gichi nghĩa là “lớn, lớn, vĩ đại”; và Gami là “nước, hồ, biển”).
4. Sự ảnh hưởng thú vị đến thời tiết và “Vành đai trái cây”
Ngũ Đại Hồ có xu hướng điều hòa nhiệt độ theo mùa ở một mức độ nào đó nhưng không gây ảnh hưởng lớn như các đại dương lớn. Cụ thể, chúng hấp thụ nhiệt và làm mát không khí vào mùa hè, sau đó từ từ tỏa ra lượng nhiệt đó vào mùa thu. Hiện tượng thời tiết này chỉ xảy ra phạm vi cục bộ quanh khu vực các hồ, và nhờ đó đã góp phần tạo ra các khu vực được gọi là “Vành đai trái cây”, nơi có thể sản xuất trái cây mà thường chỉ được trồng ở phía nam.
Ví dụ, phía tây Michigan có những vườn táo và những vườn anh đào được trồng liền kề với bờ hồ. Trên bờ đông bắc của hồ Ontario, các vườn cây ăn trái thương mại, và một số nhà máy rượu vang đã được xây dựng và đi vào hoạt động. Bờ đông của hồ Michigan, bờ nam của hồ Erie, cũng có nhiều nhà máy rượu hoạt động rất tốt nhờ tác động điều tiết của hồ.
5. Tổng hợp những thông tin thú vị khác về Ngũ Đại Hồ:
- Các nhà khoa học ước tính rằng, điều kiện để hình thành hệ thống hồ nước ngọt lớn nhất xảy ra vào khoảng 1,1 đến 1,2 tỷ năm trước. Tuy nhiên, mãi đến khoảng 10.000 đến 12.000 năm trước Ngũ Đại Hồ mới thực sự hình thành, đó là vào giai đoạn kết thúc của Kỷ Băng Hà cuối cùng.
- Diện tích bề mặt của Ngũ Đại Hồ cộng lại (khoảng 244.106 km vuông) lớn hơn diện tích của Vương quốc Anh (khoảng 242.495 km vuông).
- Ngũ Đại Hồ thực chất nằm trong lòng một khu vực lớn gọi là Lòng chảo Ngũ Đại Hồ, bên trong lòng chảo là một hệ thống gồm rất nhiều những con sông nhỏ và hồ nhỏ kết nối giữa 5 hồ lớn. Lòng chảo Ngũ Đại Hồ này được nối liền trực tiếp với Đại Tây Dương thông qua duy nhất một con sông lớn là dòng sông Saint Lawrence, đây là con sông xếp hạng thứ 27 trên thế giới về tổng chiều dài.
- Theo quan điểm thủy học, nước hai hồ Michigan và Huron cùng trộn lẫn với nhau nên đôi khi được coi như một hồ: hồ Michigan-Huron. Khi tính như vậy thì hồ Michigan-Huron lớn hơn hồ Superior theo diện tích mặt nước, nhưng vẫn nhỏ hơn theo tổng thể tích nước.
- Hồ Michigan là hồ duy nhất trong số các Hồ lớn nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Hoa Kỳ; những hồ khác đều nằm trên ranh giới giữa Hoa Kỳ và Canada.
- Tỉnh Ontario (Canada) và bang Michigan (Hoa Kỳ) đều có ranh giới tiếp giáp với 4 hồ. Đặc biệt, tỉnh Ontario không giáp với hồ Michigan, và bang Michigan không giáp với hồ Ontario.
- Với sức chứa 22.671 km khối nước, Ngũ Đại Hồ chiếm 21% lượng nước ngọt không đóng băng trên toàn thế giới. Lượng nước này đủ để phủ ngập 48 tiểu bang của Mỹ với mực nước cao lên đến 2,9 m.
- Bên trong Ngũ Đại Hồ có khoảng 35.000 hòn đảo nằm rải rác. Trong đó, đảo Manitoulin trên hồ Huron là đảo hồ lớn nhất thế giới; xếp hạng đảo hồ lớn thứ hai thế giới chính là đảo Royale trên hồ Superior. Hai đảo này đủ lớn để có thể chứa nhiều hồ riêng bên trong.
>> Bài viết tham khảo: Great Lakes – Wikipedia
>> Mời bạn xem nhiều bài viết hơn tại phần Bài viết mới
>> Hoặc tham khảo nhiều chủ đề hơn tại Danh sách chủ đề